Właściwy dobór przekaźnika ma bezpośredni wpływ na niezawodność, trwałość i bezpieczeństwo układu. Przekaźniki sterowane elektrycznie stosuje się w prostych urządzeniach domowych i w złożonych systemach przemysłowych. Aby dobrać odpowiedni model, należy przeanalizować kilka kluczowych obszarów: rodzaj obciążenia, parametry elektryczne, zasilanie cewki, konfigurację styków, warunki środowiskowe oraz wymagania specjalne aplikacji.
- Rodzaj obciążenia i materiał styków
Najpierw należy określić typ obciążenia w torze mocy:
- rezystancyjne (np. grzałki),
- indukcyjne (np. silniki),
- pojemnościowe (np. kondensatory).
Każdy rodzaj obciążenia generuje inne warunki pracy styków (prądy udarowe, przepięcia, erozja łukowa). Dobór odpowiedniego materiału stykowego wpływa na przewodność i trwałość łączeniową.
W przekaźnikach Relpol stosowane są m.in.:
- AgSnO₂ – np. seria R15,
- AgNi – np. R2N, R3N, R4N,
także w wersjach ze złoceniem, co umożliwia dopasowanie do obciążeń ciężkich oraz obwodów sygnałowych.
- Napięcie i prąd obciążenia
Przekaźnik musi bezpiecznie przewodzić napięcie i prąd występujące w obwodzie, z uwzględnieniem zapasu bezpieczeństwa oraz prądów udarowych (np. przy rozruchu silników). Praca blisko wartości granicznych prowadzi do szybszego zużycia lub awarii.
Przykładem przekaźników o wysokiej odporności na przeciążenia są modele z serii RPI, m.in.:
- RPI-1ZI-D12,
- RPI-1ZI-U24A,
które wytrzymują prądy do 120 A, co czyni je odpowiednimi do aplikacji z dużymi prądami rozruchowymi.
- Napięcie sterowania cewki
Cewka przekaźnika wymaga odpowiedniego napięcia zasilania – DC lub AC. Należy dobrać:
- napięcie znamionowe,
- dopuszczalne odchyłki,
- uwzględnić wpływ temperatury na progi zadziałania i odpadania.
Relpol oferuje przekaźniki:
- do pracy wyłącznie z DC,
- do pracy z AC,
- oraz uniwersalne (AC/DC), jak wąskoprofilowe przekaźniki interfejsowe PIR i SIR, ułatwiające integrację z różnymi systemami sterowania, w tym z PLC.
- Liczba i konfiguracja styków
Liczba i typ styków wynikają z funkcji, jaką ma pełnić przekaźnik:
- styki NO, NC, przełączne (CO/SPDT),
- od jednego do kilku niezależnych torów.
Przykłady:
- RPC-4ME-UNI – 4 zestawy styków przełącznych,
- R15 4P – cztery styki do zastosowań przemysłowych.
Takie rozwiązania pozwalają jednym przekaźnikiem przełączać kilka obwodów jednocześnie.
- Warunki środowiskowe
Przy doborze przekaźnika należy uwzględnić:
- zakres temperatur,
- wilgotność,
- zapylenie,
- obecność czynników korozyjnych.
W środowiskach zapylonych lub przy wysokich napięciach warto stosować przekaźniki o podwyższonej szczelności, np. RM96 i RM84, które zapewniają zwiększoną ochronę oraz lepszą izolację elektryczną.
- Wymagania specjalne
W wielu aplikacjach wymagane są dodatkowe właściwości:
- przy małych prądach sygnałowych – styki złocone,
- przy dużych prądach udarowych – styki z AgSnO₂,
- przy wymaganej dużej przerwie zestykowej – przekaźniki RUC-M, które w wersji 1Z zapewniają przerwę zestykową ≥ 6 mm,
- przy potrzebie wysokiej mocy łączeniowej, wysokiego napięcia probierczego i szerokiego zakresu temperatur pracy – przekaźniki RG25.
- Zasilacze impulsowe Relpol – stabilne zasilanie układu
Na niezawodność pracy przekaźników istotnie wpływa jakość zasilania. Zasilacze impulsowe Relpol zapewniają stabilne napięcie, szeroki zakres mocy oraz rozbudowane zabezpieczenia, co poprawia trwałość całego systemu.
Główne grupy zasilaczy Relpol:
- RZI…MN – zasilacze modułowe do automatyki przemysłowej, budynkowej i urządzeń komercyjnych, z zabezpieczeniami: nadnapięciowym, zwarciowym, przeciążeniowym.
- RZI…MSN – zasilacze z wyjściem przekaźnikowym sygnalizującym stan pracy, również z zabezpieczeniami zwarciowymi, nadnapięciowymi i przeciążeniowymi.
- RZI…PN – zasilacze przemysłowe do automatyki i maszyn (pakujących, budowlanych, tkackich) z zabezpieczeniami: temperaturowym, zwarciowym, przeciążeniowym i nadnapięciowym.
Przykładowe modele:
- RZI100-24-MN – 100 W, 24 V DC, 3,83 A,
- RZI60-12-MN – 54 W, 12 V DC, 4,5 A,
- RZI15-12-MN – 15 W, 12 V DC, 1,25 A,
- RZI100-24-MSN – 100 W, 24 V DC, 4 A, z wyjściem przekaźnikowym,
- RZI120-24-PN – 120 W, 24 V DC, 5 A.
Podsumowanie
Dobór przekaźnika do konkretnej aplikacji wymaga uwzględnienia szeregu parametrów – od charakteru i wartości obciążenia, poprzez napięcie oraz sposób sterowania, aż po warunki środowiskowe, w jakich układ będzie pracował. Zastosowanie zasilaczy o wysokiej jakości, takich jak rozwiązania firmy Relpol, dodatkowo zwiększa niezawodność, zapewniając stabilne zasilanie cewek oraz powtarzalne działanie przekaźników. Właściwie dobrany zestaw komponentów przekłada się bezpośrednio na bezawaryjną pracę całego systemu, co ma kluczowe znaczenie w nowoczesnych aplikacjach przemysłowych i elektronicznych.
Ze względu na ogromną różnorodność możliwych aplikacji, nie jest możliwe omówienie wszystkich wariantów zastosowań. Dlatego w wielu przypadkach korzystne jest skorzystanie ze wsparcia doradców technicznych, którzy pomogą dobrać optymalne rozwiązanie do konkretnych wymagań. Relpol, jako producent z wieloletnim doświadczeniem w projektowaniu i wytwarzaniu produktów dostosowanych do indywidualnych potrzeb, aktywnie dzieli się swoją wiedzą, wspierając projektantów i inżynierów w realizacji ich założeń konstrukcyjnych.